Monday, July 27, 2015

Grieks foutenfestival: van 600 miljoen Euro voor Goldman Sachs tot alexithymie van Europese leiders

"Exodus uit Messolonghi" 
door Theodore Vryzakis (1853)
Ik zit in een “diner” in New York. “Diners”, een soort goedkope Amerikaanse eetcafes, worden in New York grotendeels gerund door Grieken, velen aangekomen na de Tweede Wereld Oorlog en na de Griekse burgeroorlog van 1946-1949. Zo’n 20.000 Grieken wonen nu voornamelijk in de wijk Astoria, ten oosten van Manhattan aan de overkant van de East rivier gelegen.  In Astoria zie je nog steeds veel Griekse winkels, cafes, restaurants, en Grieks Orthodoxe kerken en als je de Griekse tongval op straat hoort, waan je je, zeker in de zomer, even in het verre Griekenland. 

Terwijl mijn ogen over de menukaart glijden, moet ik denken aan de vele stigma’s die de afgelopen tijd over Grieken zijn geuit in de Europese en ook Amerikaanse media: Grieken zijn lui, corrupt en geven geld uit als water. Nou zit er een kern van waarheid in als je kijkt naar de Griekse regeringen en de oligarchen, maar geldt dat ook voor de gemiddelde burger?  Mijn ervaring met Griekse “diners” laat een ander beeld  zien:  drukdoende en hardwerkende Griekse uitbaters en obers, velen die lange dagen werken, aangezien diners vaak 24 uur per dag open zijn, iets wat je niet snel zal zien in het efficiente Duitsland of Nederland.

Toch, Griekenland is meer dan die oppervlakkige waarnemingen. Griekenland is niet alleen bakermat van de Westerse beschaving of goedkoop vakantieland. Griekenland heeft een turbulente geschiedenis achter de rug: vanaf de 15e eeuw driehonderd  jaar overheerst door het Ottomaanse rijk.  Een zwaarbevochten Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog, gevolgd door een splijtende burgeroorlog, met o.m. betrokkenheid van Groot Brittanie en de VS.  Een militaire dictatuur van 1967 tot 1975. Daarna tot 2015 regeringen die geleid werden door de socialistische PASOK partij of de conservatieve Nieuwe Democratie partij, beide partijen verweven met de corrumperende oligarchie in het land, en in die zin alle drie verantwoordelijk voor de vele problemen die Griekenland plagen. Kortom niet een land, waar simpele clichés op hun plaats zijn.

Hoe het Grieks drama ook afloopt, nu al staat vast dat niet alleen de goede naam van de Grieken is beschadigd, maar ook de fundamenten van de Europese Unie,  zoals economische samenwerking, politieke integratie en zelfs democratie. Zoals ik hieronder in vogelvlucht zal schetsen is dit niet alleen veroorzaakt door de Grieken, maar door een patroon van Euro-politici die gedurende meer dan twintig jaar forse inschattingsfouten hebben gemaakt.  Uiteindelijk zal heel Europa hieronder lijden.